Bitcoin Chuyển Đổi Sang Giai Đoạn “Bảo Mật Cao – Lợi Nhuận Thấp” Dù Có Hasrate Kỷ Lục

Tóm tắt: Mặc dù hashrate của Bitcoin đạt mức cao kỷ lục, ngành khai thác lại rơi vào tình trạng lợi nhuận thấp nhất, dẫn đến nhiều thợ đào không thể duy trì hoạt động. Sự thay đổi này không chỉ phản ánh trong độ khó đào mà còn là sự tập trung quyền lực trong ngành khai thác. Bài viết phân tích những yếu tố tác động hiện nay, sự biến đổi trong bản đồ hashrate toàn cầu, cũng như rủi ro trong kỷ nguyên zettahash.

Key Takeaways

Hashrate Bitcoin đạt kỷ lục nhưng doanh thu trên mỗi petahash lại giảm mạnh.
Sự phân hóa giữa thợ đào: Thợ đào nhỏ lẻ rời bỏ ngành, trong khi các tổ chức lớn tiếp tục duy trì.
Trung Quốc gia tăng hashrate, nhưng đối mặt với sự cạnh tranh từ thợ đào phương Tây.
Ba yếu tố cần theo dõi: Độ khó đào, phí giao dịch và chính sách chuỗi cung ứng.
Rủi ro tập trung trong ngành khai thác, bất chấp sức mạnh của mạng lưới.

Hasrate Cao, Lợi Nhuận Thấp

Hashrate của Bitcoin đang duy trì gần mức cao nhất mọi thời đại, nhưng doanh thu trên mỗi đơn vị tính toán của thợ đào lại giảm xuống mức thấp lịch sử, đẩy mạng lưới vào giai đoạn “an ninh cao, lợi nhuận thấp”. Mặc dù tổng công suất tính toán vượt trên ngưỡng một zettahash – xác lập kỷ lục mới – doanh thu hỗ trợ cho lớp bảo mật này đã giảm mạnh. Tuy hệ thống vẫn vận hành ổn định, ngành khai thác đang trải qua quá trình thanh lọc trên thị trường vốn.

Độ Khó Đào Giảm Nhưng Hashrate Vẫn Ổn Định

Theo dữ liệu từ Cloverpool, độ khó đào Bitcoin đã giảm khoảng 2% ở block 925.344 xuống 149,30 nghìn tỷ. Đây là lần giảm thứ hai trong tháng, mặc dù thời gian tạo block vẫn giữ ở mức gần 10 phút. Kinh tế khai thác ngày càng trở nên khắc nghiệt: "hashprice" – doanh thu theo mỗi petahash – đã giảm gần 50% xuống mức thấp nhất mọi thời đại khoảng 34,20 USD/PHash/s, khiến biên lợi nhuận của hầu hết thợ đào gần như biến mất. Theo chuyên gia Nico Smid, thiết bị có hiệu suất dưới 30J/TH chỉ hòa vốn nếu chi phí điện dưới 5 cent/kWh, tính cả chi phí thuê, vận hành và bảo trì.

Điều này dẫn đến tình trạng phân hóa trong ngành: hàng nghìn máy đào cũ buộc phải dừng hoạt động, trong khi các cụm đào công nghiệp lớn tiếp tục mở rộng. Đây cũng là lý do khiến hashrate toàn mạng vẫn giữ được sức mạnh: các thợ đào nhỏ rời bỏ, trong khi những tổ chức sở hữu hợp đồng điện lâu dài hoặc nguồn điện riêng tiếp tục duy trì.

Ngay cả Tether cũng đã dừng kế hoạch đào tại Uruguay do chi phí năng lượng cao và rủi ro giá điện – một minh chứng cho những khó khăn mà các thợ đào nhỏ đang phải đối mặt.
Điểm hòa vốn của giá băm Bitcoin (Nguồn: Nico Smid)

Sự Tập Trung Quyền Lực Trong Ngành Đào

Hai lần điều chỉnh độ khó gần đây không cho thấy sự suy yếu của giao thức, mà trái lại, phản ánh sự thay đổi trong cấu trúc cạnh tranh: các cụm đào kém hiệu quả bị phá sản, máy móc cũ được chuyển đến khu vực có chi phí thấp, trong khi các đơn vị vận hành hiệu quả chiếm lĩnh phần công suất bỏ lại.

Mặc dù hashrate tổng thể có vẻ mạnh hơn, nhưng số lượng thực thể đủ khả năng duy trì công suất đó lại ngày càng thu hẹp, từ đó làm tăng rủi ro tập trung. Những yếu tố như thời tiết không thuận, hạn chế từ lưới điện và nguy cơ pháp lý địa phương sẽ gây khó khăn cho hoạt động của thợ đào. Dòng vốn cũng chuyển hướng sang các doanh nghiệp có khả năng ký hợp đồng điện dài hạn, giúp duy trì hoạt động trong thời kỳ suy thoái.

Các nhà đầu tư giờ đây xem các công ty đào Bitcoin như là doanh nghiệp trung tâm dữ liệu sử dụng năng lượng, kết hợp với sự biến động từ thị trường crypto. Nhiều thợ đào đã mở rộng sang HPC/AI để cải thiện dòng doanh thu.

Bản Đồ Hashrate Toàn Cầu Thay Đổi

Đáng chú ý, Trung Quốc đã quay lại chiếm khoảng 14% hashrate toàn cầu, dù lệnh cấm năm 2021 vẫn còn hiệu lực – nhờ vào các cơ sở ngầm, tận dụng thủy điện dư thừa hoặc nguồn tải công nghiệp theo mùa. Lượng “công suất zombie” này duy trì hashrate ở mức cao, gây áp lực lên thợ đào tuân thủ ở phương Tây.

Ngược lại, các thợ đào ở phương Tây đang phải đối mặt với chi phí vốn cao hơn, sự quản lý chặt chẽ hơn và tiến độ kết nối lưới điện không chắc chắn. Kết quả là, cổ phiếu của các công ty khai thác công khai đã mất gần 30 tỷ USD chỉ trong tháng 11, từ đỉnh 87 tỷ xuống chỉ còn 55 tỷ USD, trước khi hồi phục về mức 65 tỷ USD.
Vốn hóa thị trường chứng khoán khai thác Bitcoin (Nguồn: BitcoinMiningStocks.io)

Ba Yếu Tố Quan Trọng Cần Theo Dõi

Ngành khai thác Bitcoin hiện đang theo sát ba yếu tố chính để dự đoán giai đoạn tiếp theo:

Độ khó đào: Mức giảm sâu sẽ xác nhận việc đóng máy hàng loạt, trong khi mức tăng mạnh có thể cho thấy sự phục hồi công suất khi giá điện hoặc phí giao dịch cải thiện.
Phí giao dịch: Các đợt tăng lên từ sóng inscription có thể cải thiện doanh thu tạm thời, nhưng nhìn chung vẫn là một môi trường phí thấp.
Chính sách & chuỗi cung ứng: Các quy định kiểm soát xuất khẩu và rà soát an ninh có thể gây ra những thay đổi đột ngột trong chi phí vốn.

Nhiều công ty đào đã chuyển hướng thành nhà cung cấp hạ tầng dữ liệu, ký kết các hợp đồng dài hạn với khách hàng trong lĩnh vực AI/HPC để đảm bảo dòng tiền ổn định hơn.

Rủi Ro Của Kỷ Nguyên Zettahash

Nguy cơ lớn nhất của Bitcoin hiện không đến từ việc giảm bảo mật. Trên bề mặt, mạng lưới mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Nhưng ngành khai thác lại đang chịu sức ép lớn: số lượng người chơi giảm, chi phí tăng cao và rủi ro tập trung gia tăng. Nếu tình hình vốn tiếp tục khan hiếm và giá điện vẫn cao, chúng ta có thể chứng kiến nhiều thương vụ bán tài sản, sáp nhập và di dời sang các khu vực thân thiện hơn.

Nếu giá và phí giao dịch phục hồi, công suất tắt máy hiện tại có thể được kích hoạt trở lại, nhưng dưới sự sở hữu và các điều khoản năng lượng mới. Điều này phản ánh một nghịch lý trong kỷ nguyên zettahash: mạng lưới mạnh nhất trong lịch sử, nhưng ngành khai thác lại phải đối mặt với một giai đoạn tái cấu trúc quy mô lớn.

Hashrate là tỷ lệ băm, đo lường sức mạnh tính toán của các thiết bị đào tiền mã hóa để giải thuật toán, xác nhận giao dịch và bảo mật mạng lưới. Nó được tính bằng số lần băm trên giây (Hash/s) và có các đơn vị như MH/s, GH/s, TH/s. Hashrate càng cao, khả năng tìm ra khối tiếp theo và nhận phần thưởng càng lớn, đồng thời mạng lưới càng an toàn.