DeFi từng được ca ngợi như tương lai của tài chính, nơi mọi người có thể tiếp cận dịch vụ tài chính mà không cần ngân hàng. Tuy nhiên, sau các chu kỳ tăng trưởng nóng và sụp đổ, DeFi đang đối mặt với câu hỏi lớn về tính bền vững.

DeFi đã giải quyết được vấn đề gì?

Ở góc độ tích cực, DeFi đã chứng minh khả năng tự động hóa các dịch vụ tài chính cơ bản như vay - cho vay, giao dịch, tạo lập thị trường. Smart contract giúp giảm chi phí vận hành và tăng tính minh bạch so với mô hình truyền thống.

Khi DeFi bị chi phối bởi đầu cơ

Phần lớn tăng trưởng của DeFi trong giai đoạn 2020-2022 đến từ lợi suất cao, farming token và dòng tiền đầu cơ. Giá trị khóa (TVL) tăng nhanh nhưng không phản ánh nhu cầu tài chính thực sự của nền kinh tế.

Khi thị trường đảo chiều, nhiều mô hình DeFi bộc lộ điểm yếu: thanh khoản không bền vững, rủi ro smart contract và phụ thuộc nặng vào tâm lý thị trường.

DeFi bền vững trông như thế nào?

DeFi bền vững không dựa vào lợi suất “ảo”, mà vào dòng tiền thật từ các hoạt động kinh tế. Những mảng như lending gắn với tài sản thực, thanh toán on-chain, hay DeFi phục vụ doanh nghiệp mới có tiềm năng dài hạn.

Vai trò của quản trị và pháp lý

Một trong những giới hạn lớn nhất của DeFi là governance. Các mô hình DAO hiện tại vẫn còn non trẻ, dễ bị thao túng bởi nhóm nắm giữ token lớn. Trong dài hạn, DeFi khó có thể phát triển mạnh nếu tách rời hoàn toàn khỏi khung pháp lý.

Kết luận

DeFi không chết, nhưng đang được tái định hình. Tương lai của DeFi nằm ở việc trở thành một lớp hạ tầng tài chính mới, thay vì một sân chơi đầu cơ ngắn hạn.