Ethereum vs. Solana: Những điểm khác biệt trong thế giới Blockchain

Ethereum vs. Solana: Những điểm khác biệt trong thế giới Blockchain

Ethereum và Solana hiện là hai nền tảng blockchain phổ biến, nhưng chúng phục vụ các mục đích hơi khác nhau.

Key Takeaways

Ethereum dẫn đầu trong lĩnh vực DApps và NFTs, trong khi Solana nổi bật với giao dịch nhanh và phí thấp.
Ethereum sử dụng PoS, còn Solana kết hợp giữa PoH và PoS để nâng cao tốc độ xử lý giao dịch, thu hút giao dịch tần suất cao và đầu cơ.
Tốc độ của Solana có thể đi kèm với gián đoạn định kỳ, trong khi Ethereum chậm hơn nhưng lại có mạng lưới ổn định hơn.
Ethereum ưu tiên tính phi tập trung, trong khi Solana chú trọng vào hiệu suất nhưng đang đối mặt với thách thức về tập trung.

Ethereum và Solana hiện là hai nền tảng blockchain phổ biến, nhưng chúng phục vụ các mục đích hơi khác nhau.

1. Tổng quan về Ethereum và Solana

Ethereum, được Vitalik Buterin và một nhóm nhà phát triển ra mắt vào năm 2015, đã tạo ra một nền tảng phi tập trung nhằm xây dựng ứng dụng mà vượt ra ngoài giới hạn của Bitcoin. Nền tảng này đã giới thiệu hợp đồng thông minh, cho phép các nhà phát triển tạo ra các ứng dụng phi tập trung (DApps) tự động thực thi khi các điều kiện đã được đáp ứng. Ethereum đã trở thành nền tảng chính cho hợp đồng thông minh, NFTs, DeFi và việc tạo token.

Ngược lại, Solana xuất hiện lần đầu vào năm 2020, do Anatoly Yakovenko thành lập với mục tiêu xây dựng một blockchain có thể xử lý giao dịch nhanh chóng với chi phí thấp. Hệ sinh thái của Solana nhỏ hơn so với Ethereum nhưng đang phát triển nhanh chóng, đặc biệt trong các lĩnh vực như NFTs và game.

Các dự án như Magic Eden (chợ NFT) và Serum (sàn giao dịch phi tập trung) đã đóng góp vào sự phát triển của hệ sinh thái Solana, nhờ vào phí thấp và thời gian xử lý nhanh, điều này khiến nó hấp dẫn với nhà phát triển và người dùng.

2. So sánh cơ chế đồng thuận

Ethereum ban đầu sử dụng PoW (bằng chứng công việc) nhưng đã chuyển sang PoS (bằng chứng cổ phần) sau khi hoàn tất “The Merge” vào năm 2022, nhằm cải thiện khả năng mở rộng và giảm tác động đến môi trường. Trong PoW, các thợ mỏ cạnh tranh để tìm một số ngẫu nhiên (nonce) sao cho kết hợp với dữ liệu khối tạo ra một hash đáp ứng tiêu chuẩn khó khăn nhất định. Quá trình này đòi hỏi sức mạnh tính toán lớn.

Trong khi đó, PoS không yêu cầu cuộc cạnh tranh để khai thác. Thay vào đó, các xác thực viên được chọn một cách có tổ chức dựa vào số Ether mà họ đã stake (đặt cọc). Cách này đã giảm thiểu đáng kể mức tiêu thụ năng lượng của mạng lưới hơn 99%.

Trong khi PoS giúp Ethereum trở nên thân thiện với môi trường hơn, các vấn đề như phí gas cao và tắc nghẽn vẫn đang được giải quyết, do đó các giải pháp layer-2 đang được phát triển để nâng cao hiệu suất.

Solana sử dụng một cách tiếp cận độc đáo kết hợp giữa PoH (bằng chứng lịch sử) và PoS. PoH tạo ra timestamp mã hóa cho mỗi giao dịch hoặc sự kiện, cho phép các xác thực viên xác định thứ tự giao dịch một cách tự động và nhanh chóng.

Tuy cả hai phương thức đồng thuận đều có ưu điểm, nhưng Solana nổi bật với khả năng xử lý lên tới 65.000 giao dịch mỗi giây (TPS). Dù vậy, tốc độ này đôi khi dẫn đến gián đoạn mạng, khiến một số người lo ngại về mức độ phi tập trung do số lượng xác thực viên hạn chế.

3. Tốc độ giao dịch và lưu lượng

Solana là một trong những blockchain nhanh nhất, với khả năng thực tế xử lý từ 3.000 đến 4.000 TPS một cách thường xuyên. Ethereum lại chịu khó khăn hơn khi chỉ xử lý khoảng 15 đến 30 TPS trên lớp cơ bản của nó. Dù đã cải thiện hiệu quả năng lượng qua việc chuyển từ PoW sang PoS, Ethereum vẫn gặp khó khăn về tốc độ giao dịch.

Để giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng, Ethereum đang dựa vào các giải pháp layer-2 như Arbitrum và Optimism, giúp giảm tải giao dịch khỏi chuỗi chính để tăng hiệu suất tổng thể. Trong khi đó, Solana, mặc dù có TPS cao nhưng gặp khó khăn trong việc duy trì hiệu suất ổn định trong các giai đoạn nhu cầu cực cao.

4. Phí mạng: So sánh chi phí

Một trong những ưu điểm nổi bật nhất của Solana là phí giao dịch cực kỳ thấp, thường chỉ khoảng một phần cents mỗi giao dịch, rất lý tưởng cho các trường hợp sử dụng như NFTs và DeFi, nơi lưu lượng giao dịch cao là điều thường thấy. Ngược lại, Ethereum đã phải đối mặt với tình trạng phí gas cao, đặc biệt trong các giai đoạn tắc nghẽn, khiến người dùng gặp khó khăn trong việc thực hiện các giao dịch nhỏ.

Để khắc phục tình hình này, Ethereum đang chuyển hướng sang các giải pháp layer-2, những giải pháp giúp giảm tải cho chuỗi chính và giảm phí cho người dùng.

5. Tính phân quyền so với tập trung

Tính phân quyền là một nguyên tắc cốt lõi của công nghệ blockchain, nhưng Ethereum và Solana tiếp cận điều này theo cách khác nhau. Ethereum được coi là phi tập trung hơn với hơn 800.000 xác thực viên hoạt động vào năm 2024, trong khi Solana có khoảng 2.000 xác thực viên. Việc này dẫn đến việc một số người chỉ trích Solana trở nên tập trung hơn, mặc dù họ đang nỗ lực mở rộng số lượng xác thực viên.

6. NFT và memecoins: So sánh giữa Solana và Ethereum

Ethereum đã lâu trở thành ngôi nhà cho nhiều NFTs nổi tiếng như Bored Ape Yacht Club và CryptoPunks. Tuy nhiên, Solana đang nhanh chóng trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các nhà sáng tạo và người sưu tầm muốn tiết kiệm chi phí với các giao dịch nhanh chóng và rẻ hơn. Tương tự với memecoins, phí cao trên Ethereum khiến Solana trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn cho những giao dịch đầu cơ.

7. Hệ sinh thái và hoạt động của nhà phát triển

Ethereum dẫn đầu trong không gian blockchain với hệ sinh thái DApp lớn nhất. Với gần 9.000 nhà phát triển hoạt động hàng tháng, Ethereum đồng thời tạo ra một loạt các ứng dụng DeFi và NFT. Solana, mặc dù mới nhưng đã chứng minh mình là một đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ với hơn 350 DApp và 1,28 triệu ví hoạt động độc đáo.

8. Tương tác giữa các chuỗi và các giải pháp đa chuỗi

Tính tương tác giữa các blockchain đang trở thành một phần quan trọng trong sự phát triển blockchain. Ethereum đã tiên phong trong việc tích hợp đa chuỗi, trong khi Solana cũng đã có những bước tiến đáng kể với các công cụ như Wormhole Bridge, cho phép chuyển giao tài sản giữa Solana và các blockchain khác.

9. Lộ trình và triển vọng tương lai

Solana có nhiều mục tiêu tham vọng hơn cho năm 2024 và các năm tiếp theo, tập trung vào việc cải thiện sự ổn định của mạng lưới và mở rộng hệ sinh thái. Ngược lại, Ethereum cũng đang nỗ lực giải quyết các thách thức về khả năng mở rộng với các nâng cấp mới.